काठमाडौं, कार्तिक १५ — आज हरिबोधनी एकादशीका अवसरमा देशभरका वैष्णव भक्तजनले श्रद्धा र भक्तिसाथ तुलसी विवाह गरी विष्णु भगवानको आराधना गरेर मनाइँदैछ। कार्तिक शुक्ल एकादशीका दिन पर्ने हरिबोधनी एकादशीलाई विष्णु भगवान योगनिद्राबाट जाग्रत हुने दिनका रूपमा मनाइन्छ।
धार्मिक परम्परा अनुसार भगवान विष्णुले आजको दिन सिरसागरबाट वैकुण्ठ प्रस्थान गरी पुनः सृष्टिको संरक्षण कार्य प्रारम्भ गर्ने विश्वास छ। यसैले यस एकादशीलाई “प्रबोधिनी एकादशी” वा “हरिबोधनी एकादशी” भनिन्छ। भक्तजनहरूले आजको दिन व्रत, पूजा, दीपदान र दान गरी विष्णु भगवानको कृपा प्राप्त गर्ने विश्वास लिएका छन्।
आजको दिनलाई “तुलसी विवाह”को रूपमा पनि मनाइन्छ। पवित्र तुलसी बिरुवा (लक्ष्मीको प्रतीक) र शालिग्राम (विष्णुको प्रतीक)को वैवाहिक संस्कार गरी भक्तजनहरूले भगवानप्रति प्रेम र समर्पणको प्रतीकका रूपमा यो पर्व मनाउँछन्। तुलसी विवाहपछि हिन्दू परम्पराअनुसार विवाहपात्रा कार्य प्रारम्भ गर्न शुभ मानिन्छ।
काठमाडौँ उपत्यकाका चार प्रमुख नारायण — इचङ्गुनारायण, विशङ्खुनारायण, चागुनारायण र शेषनारायणमा आज बिहानैदेखि भक्तजनको ठूलो घुइँचो लागेको छ। यी चार नारायणलाई विष्णुका चार प्रमुख रूपका रूपमा मानिन्छ र हरिबोधनी एकादशीमा यी स्थानहरूमा स्नान, दर्शन र पूजाको विशेष धार्मिक महत्व रहेको छ।
इचङ्गुनारायणमा बिहानैदेखि लामो लाइनमा भक्तजनको दर्शनार्थ भीड लागेको छ भने विशङ्खुनारायण, चागुनारायण र शेषनारायणमा पनि विशेष पूजाअर्चना, भजनकीर्तन र दीपदान कार्यक्रम सञ्चालन भएका छन्। भक्तजनहरूले भगवानको दर्शन गरेर धर्म, समृद्धि र शान्तिको कामना गरेका छन्।
धार्मिक विद्वान्हरूका अनुसार हरिबोधनी एकादशीले आध्यात्मिक जागरण, धर्मप्रति समर्पण र प्रेम, सत्य र करुणाको मार्गमा अघि बढ्ने प्रेरणा दिन्छ
आज राति देशभरका मन्दिरहरूमा दीपदान, कथा वाचन र विष्णु सहस्रनाम पाठका माध्यमबाट भक्तिभावपूर्वक हरिबोधनी एकादशी मनाइँदैछ।
